Als ik aan seks en seksualiteit denk, overvalt mij meteen een soort beladenheid. Het is een onderwerp waar ik in mijn dagelijkse leven weinig bij stilsta, dat ik zelfs een beetje vermijd. Ik ben al heel lang single en het is voor mij geen alledaags onderwerp. Omdat ik de vraag kreeg van VVA om er iets over te schrijven, sta ik er vandaag wat meer bij stil.
Van tiener tot jongvolwassene had ik een afstandelijke relatie met mijn eigen lichaam. Er leek geen connectie te zijn tussen mijn hoofd en lijf; ik had gewoon geen band met mijn lichaam… Ik herinner me verdrietige gevoelens rond borsten krijgen, heupen die breder werden,… Mijn lichaam werd vrouwelijk en volwassen, terwijl ik in mijn hoofd nog een kind was. Het voelde aan als een verschrikkelijke hulpeloosheid dat ik die veranderingen moest ondergaan. Ik was er helemaal nog niet klaar voor. Toch voelde ik me niet lelijk of echt onzeker over mijn lichaam, omdat ik bijvoorbeeld wel veel complimenten kreeg over mijn lengte, dat ik mooi slank was,… Toch had ik niet echt ‘contact’ met mijn lichaam. Ik masturbeerde bijvoorbeeld niet en ik denk dat ik 21 was ofzo toen ik dat voor het eerst deed, nadat ik een upperdare-party bijwoonde. Voor die dag had ik me zelfs nooit afgevraagd wat ik leuk vond, wat me opwond. Die vragen kwamen simpelweg niet in me op. Door die party merkte ik dat de andere vrouwen daar wél mee bezig waren en dat ze hun genot vooropstelden. Voor mij was dat iets heel nieuws. Verder deed ik echter weinig met dat nieuwe inzicht. Ik had wel regelmatig seks gehad, maar was ik vooral een ‘gever’. Ik dacht dat dat zo moest… Ik heb zelden tijdens de seks aangegeven wat ik wou, wat ik niet wou, wat ik écht niet wou. Ook die vragen of bedenkingen kwamen gewoon ook niet in me op. Het was pas toen de MeToo-beweging ontstond enkele jaren geleden, dat ik echt dacht: “Het is dus echt oké om te zeggen dat je iets niet oké vindt.” Ik was toen al in de 30.
Ik denk dan alleen maar in plaats van te voelen
Er zijn geen duidelijke regels bij seks en het gaat vaak om impliciete boodschappen die je moet oppikken en begrijpen, zoals bijvoorbeeld een blik in de ogen, een hand op een bepaald lichaamsdeel,… Ik vind dat heel moeilijk, dat impliciete, en ik voel me dan erg onzeker. Ik stel me vragen als: “Wat moet ik nu doen?, Wat wordt er van mij verwacht?, Doe ik nu iets verkeerd?’, Wat denkt hij nu van mij?” enz. Niet echt bevorderend voor het moment en alles gaat ook zo snel. Er is eigenlijk geen tijd om na te denken, maar toch schieten die vragen als bliksemschichten door mijn hoofd. Ik durf die vragen ook niet stellen, uit angst raar gevonden te worden, want neurotypicals begrijpen zo’n situatie wel, denk ik dan. Ik zit dan echt in mijn hoofd en niet in mijn lijf; ik denk alleen maar in plaats van te voelen. Als ik die vragen in het verleden dan toch eens stelde, werd daar niet altijd fijn op gereageerd. Antwoorden als ‘Ontspan je nu maar gewoon’ en ‘Je vragen verpesten wel wat de sfeer’ zijn dan een typische reply, maar daar heb ik niets aan en mijn onzekerheid neemt dan enorm toe. Dat durf ik dan ook weer niet te zeggen, waardoor de gedachten sterker worden en de goesting afneemt.
Het is voor mij duidelijk dat de hoeveelheid prikkels het verschil maakt.
Bij seks komen voor mij (te)veel prikkels bij elkaar. Het gaat dan om de aanwezigheid van een ander in je persoonlijke ruimte, zijn geur, zijn lijf, zijn haar, zijn stem,… Voor mij voelt dat als een overload en mijn brein wordt dan overgestimuleerd, wat soms zorgt voor overweldiging. Alles gaat dan ook zo snel, dat ik die prikkels eigenlijk niet kan verwerken. Het is pas achteraf, bijvoorbeeld een dag later, dat ik mij erg moe voel van die overweldiging, dat ik kan nadenken over wat ik leuk vond en wat niet,… maar dat lukt me niet op het moment zelf.
Een orgasme is daarom echt niet vanzelfsprekend en het is nog nooit gelukt tijdens de seks zelf. Ik vind dat lastig voor mijn sekspartner en wil hem ook niet onzeker maken. Anderzijds is er heel veel gebrek aan kennis over een orgasme bij vrouwen en lijken veel mannen te denken dat elke vrouw snel kan klaarkomen. Er heerst een groot taboe rond, ook rond hoé je een orgasme kunt krijgen als vrouw. Als ik masturbeer, heb ik heel snel een orgasme. Dan ben ik alleen, is het rustig en ligt de focus ook maar op één ding. Het is voor mij duidelijk dat de hoeveelheid prikkels het verschil maakt.
Ook heb ik een grote angst om een soa op te lopen of zwanger te worden. Zelf ben ik erg secuur daarin en laat ik regelmatig mijn bloed testen en ga ik jaarlijks naar de gynaecoloog. Ik wil ook geen seks zonder condoom, ook niet in een relatie, want je weet maar nooit ... Wat als hij toch vreemdgaat? Ook heb ik graag dat een partner zich laat testen op alle mogelijke soa’s. Voor mij is dat een vanzelfsprekendheid om die vraag te stellen, maar ik merk dat dit voor een partner soms overkomt als een belediging. “Vertrouw je mij niet?” is dan vaak de eerste vraag. Het vraagt dan ook weer assertiviteit om dit uit te leggen, wat ik niet zo eenvoudig vind.
Structuur en routine
Routine en structuur zijn in mijn leven heel belangrijk. Ik ga vroeg slapen en sta vroeg op, ga op vaste tijdstippen sporten,… en ik wijk daar niet graag van af. Het is voor mij echt ondenkbaar dat ik een yogales zou laten vallen voor een vrijpartij. Spontane seks is voor mij iets vreemds, iets waar ik wat weerstand rond voel. Het werkt voor mij beter als het op voorhand afgesproken is, ook al weet ik dat dit afwijkt van de norm. Op maandag bijvoorbeeld weten dat we woensdag tijd voor elkaar kunnen maken, vind ik heel fijn. Ik kijk er dan misschien zelfs naar uit, in plaats van ertegenop te zien als het spontaan gebeurt. Seks is voor mij heel intens; ik moet er daarna ook van kunnen ‘bekomen’ en kunnen ontprikkelen. Als ik om 21u wil gaan slapen, is seks om 20u echt geen goed idee. Ik slaap dan erg onrustig omdat mijn brein te veel prikkels moest verwerken. Ik heb al mijn energie nodig de volgende dag, om te kunnen werken, het huishouden te kunnen doen, te sporten,… Me moe voelen, vind ik een ontzettend vervelend gevoel dat ik echt zoveel mogelijk probeer te vermijden.
Tijdens een massage merk ik dat ik niét in mijn hoofd zit, zoals bij seks, maar dat ik mijn lichaam voel.
Knuffelen, strelen, kussen,… liggen me beter. Dat gaat allemaal trager en zachter. Dat voelt voor mij dan heel intens ontspannend. Een massage krijgen is een van de zaligste dingen op de wereld voor mij… Mijn lichaam voelt dan zwaar en het tintelt dan. Op zo’n momenten merk ik dat ik niét in mijn hoofd zit, zoals bij seks, maar dat ik mijn lichaam voel. Mijn gedachten stoppen dan. Ik knuffel en streel ook graag een partner. Dat kan eenzelfde soort ontspanning bij me geven. Ik kan dan soms echt ‘in the zone’ geraken van dat fijne gevoel en voor ik het weet, is er een uur voorbij.
Ik heb mijn diagnose ASS nog maar een paar jaar. Stel dat ik iemand zou tegenkomen met wie het klikt, dan zou ik zeker eerst uitleg geven over wat autisme is en hoe zich dat uit bij seksualiteit, intimiteit,… Ik zou me zeker kwetsbaarder durven opstellen dan vroeger, toen ik nog niet wist dat ik autisme had en dus ‘acteerde’ als een neurotypical. Dat wil ik echt niet meer; geen toneel meer. Ik geloof er wel in dat seks leuk kan zijn met de juiste man, die me begrijpt en ook echt luistert. Ik heb mij voorgenomen me niet meer te schamen rond mijn wat aparte seksualiteitsbeleving. Ik weet nu dat het hoort bij mijn autisme en dat maakt het makkelijker om erover te spreken. Ook weet ik nu dat ik lang niet alleen ben met dit soort beleving. Die gedachte steunt me enorm, want ik voelde me heel lang erg eenzaam rond dit onderwerp. Onder andere door getuigenissen te doen via VVA over dit thema, merk ik dat erover praten, me makkelijker afgaat dan ik zelf dacht. Hierdoor voel ik dat ik gegroeid ben als persoon en dat mijn diagnose me daar enorm bij heeft geholpen. Ik hoop dat ik een hart onder de riem kan steken van een lezer(es) door mijn verhaal hier te delen. Als je je herkent in dit verhaal… weet dan dat je niet alleen bent.
S.
Verhaal uit het magazine • Autisme en relaties • herfst 2024
Zoek je informatie over autisme en seksualiteit?
Neem een kijkje op de website Participate!
