Siham (44 jaar) is geboren in Marokko. Op haar 24ste verhuisde ze naar Spanje. Daar is haar zoon Karam geboren. Twee jaar later kwamen ze naar België. Karam is nu 9 jaar. Hij heeft autisme. Siham vertelde haar verhaal in het Spaans aan vrijwilligster Lynn.
‘Moeilijk kind’?
Toen ik nog in Spanje woonde, dacht ik dat ik gewoon een moeilijk kind had. Toen ik naar België kwam, woonde ik met Karam bij mijn zus. Zij was getrouwd en had een zoon van dezelfde leeftijd als Karam. Ik zag dat die jongen reageerde en zijn moeder aankeek. Karam deed dat niet. Dus ik dacht dat mijn zoon gewoon niet wilde luisteren. En de andere jongen konden we makkelijk vastmaken in de kinderwagen. Karam niet. Die begon dan te schreeuwen.
Ook reizen was een hel. Als we met het vliegtuig naar Spanje gaan, zelfs op de luchthaven al, is Karam niet rustig. Op een dag wilde Karam daar alleen maar de roltrappen op en af. Mijn zus zei dat ik mijn zoon slecht opvoedde. Ze zei dat ik hem moest slaan. Maar dat doe ik echt niet.
Fysieke pijn
Toen we nog maar net in België woonden, bleef Karam overdag thuis bij mijn zus en haar man. Ik werkte veel. Op een dag kwam ik thuis. Karam pakte me vast en duwde mij onze kamer binnen. Hij deed de deur dicht. Hij zei tegen mij: “Ik vind deze mensen niet leuk. Ik wil alleen blijven met jou. Jij en ik.”
Op een andere avond kwam de man van mijn zus thuis. Wanneer Karam hoorde dat de deur openging, liet hij zijn speelgoed vallen en kwam hij snel naar mij. Ik zag dat hij heel bang was van die man. Toen wist ik het. Die man deed mijn zoon pijn.
Op een andere dag zag ik dat Karams gezicht rood was. Er stonden vingers in zijn wang. Mijn zus zei me dat Karam gevallen was. Een tweetal weken later zag ik dat zijn billen rood waren. Maar niet van uitslag. Ik zag de vorm van een hand in zijn billen. Toen was het voor mij genoeg geweest. Ik heb mijn zus gezegd dat ik niet meer bij hen kon blijven. We hebben ruzie gemaakt en ik ben vertrokken met Karam.
Alweer een nieuw begin
Karam was nog geen drie jaar toen hij heel vaak ziek werd. Hij had dan koorts en gaf over. Ik ben toen naar mijn huisarts gegaan. Zijn probeerde te praten met Karam. Ze merkte dat hij niet sprak, ook geen Spaans. Hij ging naar school in het Nederlands. Maar die taal sprak hij ook niet. De dokter zei dat dat niet normaal was. Ik dacht dat hij gewoon laat was met spreken. Maar de dokter heeft me doorverwezen naar een centrum. Acht maanden later kreeg ik een telefoontje. Karam mocht beginnen met logopedie en kinesitherapie.
De relatie met mijn zoon was toen heel slecht. Karam wilde niets. De hele dag riep hij alleen maar ‘no’. Die Spaanse ‘nee’ was het enige dat hij kon zeggen. Hij wilde me niet knuffelen, hij wilde geen contact.
Ik voelde dat er iets was met Karam. Mijn kinesiste zei dat ze mij zou helpen een oplossing te zoeken. Het centrum heeft Karam toen onderzocht. En ik ben begonnen met wekelijkse gesprekken bij een psychologe. Zij spreekt gelukkig goed Frans, want ik spreek niet goed Nederlands.
Eindelijk een verklaring
Na ongeveer een maand kreeg Karam de diagnose van autisme. Ik had er nog nooit van gehoord. Mijn familie ook niet. Ik heb het centrum gevraagd of er een oplossing voor was. Ze vertelden me dat er niet zoiets bestaat als een ‘genezing’. Ik had het heel moeilijk. Vooral omdat ik geen band had met mijn zoon.
Sinds ik mijn psychologe zie, gaat het stapje per stapje beter. Zowel met mij als met Karam. Mijn psychologe geeft me goede adviezen en motiveert me. Het is alsof ze mijn batterijen oplaadt.
Toen ik wist dat mijn kind autisme had, ontdekte ik dat er veel dingen waren die ik kon doen. En dat er nog veel was dat mijn kind kon leren.
Taboe
Ik heb het gevoel dat autisme vaak taboe is in Marokko. Ik heb medelijden met die kinderen in Marokko. Ik heb het ook over kinderen met andere moeilijkheden dan autisme. Want die krijgen in hun land geen hulp. Ze worden thuis opgesloten en mogen niet naar school gaan. Als een kind op school rare geluiden maakt of te moeilijk doet, moet het thuisblijven. Het enige wat er in Marokko bestaat, zijn organisaties voor hen. Maar hun diensten zijn erg duur. Kunnen ouders die niet betalen? Dan is het kind verloren. Dan kan het geen goede opleiding krijgen.
Ik heb een universitaire opleiding gevolgd, maar toch kende ik autisme niet. Daar wordt niet over gepraat in Marokko. Lijkt een kind niet normaal? Dan is dat gewoon een abnormaal kind. En dat is het. In Marokko geven mensen hen geen diagnose. Dat vind ik jammer. Want met een diagnose kan je de kinderen beter begrijpen. Toen ik wist dat mijn kind autisme had, ontdekte ik dat er veel dingen waren die ik kon doen. En dat er nog veel was dat mijn kind kon leren.
Blij in België
Ik ben zo blij dat ik in België woon met Karam. In Spanje of Marokko had ik wellicht niet dezelfde hulp gekregen als hier. In het begin vond ik het in België helemaal niet leuk. Maar nu denk ik: wat goed dat ik al die problemen gehad heb. Ik geloof dat God me naar hier gestuurd heeft omdat dit beter is voor mij en Karam. Karam zou het in Marokko heel moeilijk gehad hebben. In Spanje zou het misschien nog gegaan zijn. Maar ik denk toch dat we hier het best zitten. Ik heb wel nog altijd hulp nodig. Ik heb minstens één keer per maand een gesprek met de psycholoog nodig. Zij is een grote hulp geweest voor mij.
Toen Karam klein was, kende ik nog niemand in België. Ik ging daarom vaak met hem naar pretparken en dierenparken. Zodat Karam toch buiten zou komen en contact zou hebben met andere mensen.
Toen hij wat ouder was, ging hij zwemmen. Nog wat later liet ik Karam naar de scouts gaan. Zo had hij contact met andere kinderen. Ik stuurde hem ook op kamp. Laatst heb ik Karam ingeschreven voor karate en voetbal. Hij heeft nu dus veel hobby’s. In het begin vond hij die niet leuk en wilde hij er niet naartoe. Maar nu gaat het veel beter met hem. Hij heeft ook veel vrienden.
Karam zit nu in het vierde leerjaar en doet het heel goed. Hij is zelfs de eerste van zijn klas. Maar ik moet hem veel motiveren. Ik maak zijn huiswerk vaak samen met hem.
Autisme is niet ‘slecht’
Ik zie nu in dat autisme niet iets slechts is, integendeel. Karam is in sommige dingen zelfs beter dan andere kinderen. Hij ziet meer dan wij zien. Alsof hij een zesde zintuig heeft. Hij ziet veel details en voelt meer. Hij heeft een heel goed hart.
Ik wil graag nog één ding zeggen. Als je een alleenstaande moeder ziet die het moeilijk heeft, luister dan naar haar. Want misschien ziet ze het leven niet meer zitten. Net zoals ik vroeger. Ik had niemand en had erg donkere gedachten. Probeer haar te helpen. Neem haar vast. Laat haar niet alleen.
door Lynn Claerhout
Verhaal uit het VVA Magazine • Anders zijn • winter 2022
